Dijsselbloem onderstreept het belang van boeterentes, maar vraagt banken toch om daarvan af te zien. Meer duidelijkheid zou welkom zijn.

Minister Dijsselbloem heeft de banken gevraagd de boeterentes te laten vervallen indien gebruik wordt gemaakt van de verruimde schenkingsvrijstelling. SNS heeft als eerste aangegeven hiertoe bereid te zijn. ABN AMRO en andere banken bekijken de mogelijkheden.”

Aan de andere kant legt de minister in antwoord op schriftelijke vragen van de 50PLUS-Tweede Kamerleden Henk Krol en Norbert Klein omstandig uit dat de boeterente extra aflossingen normaal gesproken niet in de weg staat:

“De aflossingsgrenzen waarbinnen boetevrij mag worden afgelost stellen immers een beperking aan het bedrag dat binnen een jaar extra mag worden afgelost, niet wat over de gehele looptijd van de lening mag worden afgelost. Dus – uitgaande van het minimum van 10% dat is vastgelegd in de Gedragscode Hypothecaire Financiering – kan bijvoorbeeld na drie jaar minimaal 30% van het aanvangsbedrag van de hypotheek worden afgelost. Als dit wordt afgezet tegen een gemiddelde woningwaardedaling van 20%1 ziet het kabinet voor deze gevallen geen belemmering in de gehanteerde grenzen waarbinnen boetevrij kan worden afgelost om binnen een afzienbare termijn het schuldniveau terug te brengen onder de woningwaarde.”

Hij voegt daar nog aan toe dat door hypotheekverstrekkers bij bepaalde hypotheekvormen een percentage van 20o% vergoedingsvrij aflossen wordt gehanteerd.

De vraagstellers hebben het echter specifiek over de voorgenomen verruiming van de schenkingsvrijstelling tot 100.000 euro. “Deelt u de mening van de Vereniging Eigen Huis (VEH) dat een dergelijke boeterente ongepast is in deze tijd waarin ruim een miljoen huiseigenaren kampen met een hypotheek die onder water staat?”

Nee, de minister vindt dat niet ongepast, omdat het fenomeen boeterente wel degelijk een functie heeft. “Het is niet in alle gevallen mogelijk om zonder gevolgen de boeterente te laten vervallen door banken”, schrijft hij. “Boeterente is een vergoeding voor gemiste (toekomstige) rente inkomsten waarmee rekening is gehouden bij het aantrekken van financiering en het bepalen van het rentepercentage. Dit betekent ook dat de boete alleen maar wordt gerekend als de marktrente lager is dan de contractrente. Het kunnen hanteren van een boeterente zorgt ervoor dat hypotheekverstrekkers bereid zijn hypotheken met een langere looptijd te verstrekken. Een langere looptijd biedt klanten voor een langere tijd zekerheid over hun maandelijkse lasten.”

En het is nog maar de vraag of vervroegd aflossen ‘een breed maatschappelijk’ dient, zoals de vraagstellers suggereren.

Dijsselbloem: “Een onvoorspelbare stroom aan vervroegde aflossingen is overigens niet per definitie wenselijk voor de bank omdat hierdoor een onzekere factor wordt toegevoegd aan de aangetrokken financiering. Dit kan uiteindelijk ook impact hebben op de klant.”

En dan neemt de minister een opmerkelijke draai. Ja, hij heeft de banken gevraagd de boeterentes te laten vervallen indien gebruik wordt gemaakt van de verruimde schenkingsvrijstelling. “SNS heeft als eerste aangegeven hiertoe bereid te zijn. ABN AMRO kijkt concreet naar mogelijkheden voor het vervallen van de boeterentes. Naar ik heb begrepen willen ook andere banken kijken naar mogelijkheden om de boeterentes te laten vervallen, indien gebruik wordt gemaakt van deze tijdelijke verruimde schenkingsvrijstelling.”

Aan welk deel van de beantwoording moet nu waarde gehecht worden?

Het zou plezierig zijn als de minister hierover duidelijkheid wil scheppen.