De gemiddelde waarde van een koopwoning lag in het derde kwartaal met € 493.000,- ruim 9% hoger dan een jaar geleden. Voor veel huishoudens is dit niet meer te betalen. Toch groeide het aantal hypotheekaanvragen met 22,5% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

In totaal werden er 116.052 hypotheekaanvragen ingediend in het derde kwartaal. Daarvan waren er 74.820 bedoeld voor de aanschaf van een woning (een stijging van 20%) en 41.232 voor over- en bijsluitingen (+27,4%). Dit blijkt uit nieuwe cijfers van HDN (Hypotheken Data Netwerk).

Gemiddelde hypotheekbedrag

Ook het gemiddelde hypotheekbedrag groeide: met ruim 7% naar € 361.785,- ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Kopers vroegen gemiddeld ruim € 24.000,- meer hypotheek aan dan een jaar eerder om de gestegen prijzen enigszins bij te kunnen benen. Ook niet-kopers vroegen meer aan. Zo kwam een tweede hypotheek uit op gemiddeld € 100.000,- tegenover € 89.600,- in 2023 Q3 (+11,6%).

Wel ziet HDN dat de groei van kwartaal-op-kwartaal afvlakt. Zo steeg in Q2 het aantal aanvragen in vergelijking met een jaar eerder 27,7% terwijl het in Q3 dus een stijging van 22,5% is. Dit kan duiden op stabilisatie van de hypotheekmarkt.

Starter heeft € 42.000,- aan eigen inleg nodig

Een consequentie van de alsmaar stijgende prijzen is dat de ongelijkheid binnen de woningmarkt groeit. Starters hadden gemiddeld zo’n € 42.000,- aan eigen inleg nodig; doorstromers konden met een eigen inleg van gemiddeld € 35.000,- een woning kopen van bijna € 600.000,-.

De groei van de starters zat het afgelopen kwartaal dan ook vooral in het klantprofiel ‘Starter hoog segment’, waar met 15.000 aanvragen een stijging van 40% werd genoteerd. Deze groep starters vroeg een gemiddeld hypotheekbedrag aan van € 458.600,- en legde € 50.000,- aan eigen middelen in.

Zo dreigt de woonkloof zich verder uit te breiden tussen huishoudens die al een woning bezitten en mensen die voor het eerst willen kopen, maar ook tussen hogere en lagere inkomens.

Nederland verbouwt

Het door HDN onderscheiden klantprofiel ‘Verbouwers’ vormde in het afgelopen kwartaal opnieuw de grootste groep. Zij vroegen 19.500 hypotheken aan – wat 20% meer is dan in dezelfde periode vorig jaar. Bovendien werd er ruim 10% meer geleend voor verbouwingen (€ 55.530,- tegenover € 50.500,- in 2023 Q3).

Kopersmarkt trekt hardst aan in Limburg en Friesland

Hoewel de hypotheekmarkt in het derde kwartaal door heel Nederland dubbele groeicijfers liet zien, zijn er in de kopersmarkt wel duidelijke regionale verschillen. In Limburg (+24%) en Friesland (+23%) groeide het aantal aanvragen het hardst. Utrecht bleef daarentegen achter met slechts 6,5% groei. Ook opvallend is dat Zeeland met een groei van 11% ver onder het landelijk gemiddelde lag. Vorig kwartaal was deze provincie nog één van de sterkste stijgers.

De niet-kopersmarkt groeide net als vorig kwartaal in het hele land hard. Hier werd de minste groei geregistreerd in Groningen met nog steeds bijna 20%.

Bron: HDN