De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft een verkenning uitgevoerd naar de kwaliteit van het hypotheekadvies in Nederland. De toezichthouder constateert goede voorbeelden, maar ook enkele aandachtspunten. De AFM verwacht van hypotheekadviseurs dat ze aan de hand van het rapport bekijken welke onderdelen zij kunnen verbeteren in hun adviesdienstverlening.

Goed klantbeeld krijgen

Uit de verkenning van de AFM volgt dat adviseurs om een goed klantbeeld te krijgen informatie inwinnen over alle verplichte elementen van de adviesnorm (financiële positie, doelstellingen, risicobereidheid en kennis en ervaring). Het gebruik van adviessoftware zou hierbij helpen.

Verantwoorde woonlasten

De AFM-verkenning geeft overigens geen representatief beeld van de hele markt, aldus de toezichthouder zelf. Toch valt het de toezichthouder op dat sommige onderwerpen in het hypotheekadvies een aandachtspunt blijven. Zo blijkt dat bij het bepalen of de woonlasten wel verantwoord zijn, adviseurs niet altijd genoeg doorvragen naar het uitgavenpatroon van de klant.

Risicobereidheid klant

Dat geldt volgens de toezichthouder ook voor tegenstrijdigheden in de risicobereidheid van een klant, want op dat punt wordt niet altijd voldoende doorgevraagd.

Passende lening niet hetzelfde als maximaal leenbedrag

De adviseur kan van veel toegevoegde waarde zijn voor een klant, zo vervolgt de AFM. Tijdens het oriëntatiegesprek kan de adviseur bijvoorbeeld de klant duidelijk maken dat een passende lening niet per definitie overeenkomt met het maximale leenbedrag.

Niet alleen laten leiden door klantwens

Tijdens de adviesfase is het naar de mening van de toezichthouder van belang dat de adviseur verder gaat dan alleen het vervullen van de wensen van de klant. De adviseur dient een zelfstandige rol te vervullen en moet zorgen dat hij of zij zich niet alleen laat leiden door de klantwens. Het is daarom volgens de AFM belangrijk dat de adviseur toelicht hoe het advies tot stand is gekomen.

Verkenning AFM is startpunt

Tot slot licht de toezichthouder toe dat de verkenning het startpunt vormt voor verdere activiteiten van de AFM rondom de kwaliteit van hypotheekadvies. Zo wil de toezichthouder in gesprek gaan met stakeholders zoals brancheorganisaties, softwareaanbieders en opleiders om samen te kijken naar oorzaken en mogelijke verbeteringen.

Kwaliteit hypotheekadvies vaker onderzocht

Daarbij wil de AFM verduidelijken wat nog niet goed gaat en toelichten hoe een adviseur, die nog niet voldoet, deze aandachtspunten kan verbeteren. De bekende leidraden worden vervolgens in 2025 geactualiseerd en aangevuld met nieuwe voorbeelden. In de periode daarna start de AFM periodiek nieuwe onderzoeken om de kwaliteit van hypotheekadvies vaker te onderzoeken.

Bron: AFM