De Herbouwwaardemeter bestaat uit een invulformulier en een toelichting. Het formulier wordt in principe ieder jaar aangepast aan de dan geldende herbouwkosten.

De vaststellingsmethode van de Herbouwwaardemeter is gebaseerd op een driedeling. Er wordt onderscheid gemaakt in het ’type’ woning, de ‘kwaliteit’ van bepaalde bouwdelen, en de ‘hoeveelheid’. Voor de bepaling van het type woning wordt onderscheid gemaakt in vijf categorieën woningtypen. Hieruit moet een keuze worden gemaakt die leidt tot een prijsstelling per m³.

Vervolgens wordt het kwaliteitsniveau bepaald aan de hand van zes verschillende bouwdelen van de woning.

Als de kwaliteit afwijkt van een standaarduitvoering, wordt de prijs vermeerderd of verminderd met een percentage dat vermeld staat op de Herbouwwaardemeter. De uiteindelijke prijsstelling wordt vermenigvuldigd met de hoeveelheid (inhoud) van de woning, waarmee de herbouwwaarde wordt vastgesteld.

Omdat de Herbouwwaardemeter een globale uitkomst oplevert, adviseert het Verbond om – indien gebruik wordt gemaakt van deze methode – dit uitsluitend in combinatie te doen met producten met een garantie tegen onderverzekering òf met duidelijke informatie over de gevaren van (mogelijke) onderverzekering.